Meme kanseri Türkiye ve dünyada en sık görülen kanser çeşidi olmaya devam ediyor. İstatiklere nazaran dünyada her yıl yaklaşık 2,3 milyon bayana göğüs kanseri tanısı konduğunu hatırlatan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Neşet Köksal, yeni bir araştırmanın göğüs kanserinde dikkat alımlı risk faktörü olarak pasif sigara dumanına işaret ettiğini söyledi. Araştırmanın, konutta ya da iş yerinde kullanmasa da sigara dumanına maruz kalan bayanların göğüs kanserine yakalanma riskinin yüzde 24 oranında arttığını gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. Köksal, “Kadınlardaki sigara kullanımının artışı da düşünüldüğünde bu durum yeni tedbirler alınmasını mecburî kılıyor dedi.”
Meme kanseri risk faktörleri ortasında genetik ve hayat üslubu alışkanlıkları birinci sıralarda yer alırken British Journal of Cancer mecmuasında yayımlanan kapsamlı bir meta-analize nazaran, pasif sigara dumanına maruz kalmak, içmeyen bayanlarda göğüs kanseri riskini yüzde 24 oranında artırıyor. Bu datanın son derece dikkat cazibeli olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Neşet Köksal, araştırmadan elde edilen sonuçları kıymetlendirdi: “1984 ile 2022 yılları ortasında yayımlanmış 63 bilimsel çalışmanın değerlendirildiği meta tahlil çalışmasında 35 binin üzerinde göğüs kanseri olayı tahlil edilmiş. Elde edilen bulgulara bilhassa konut içinde pasif içiciliğin göğüs kanseri açısından riski en fazla artıran etkenlerden biri olarak tespit edilmiş.”
“Ancak ne yazık ki birçok bayan bu riskin farkında değil ve bu alaka, birden fazla vakit göz gerisi ediliyor” diyen Prof. Dr. Köksal, “Çünkü bireyler, etkin olarak sigara içmedikleri için risk altında olduklarını düşünmüyor. Halbuki pasif içicilerin de sigara içen bireylerle benzeri oranda risk taşıdığı saptanmış durumda.” dedi.
EV İÇİNDEKİ SİGARA DUMANININ RİSKİ DAHA FAZLA
Araştırmada ortaya çıkan değişik bir datayı de paylaşan Prof. Dr. Köksal, sözlerine şöyle devam etti: “Özellikle meskeninde sigara içilen ve hasebiyle dumana maruz kalan bayanlar için göğüs kanseri riski yüzde 17 artmış. Bunun yanında eşi sigara kullanan bayanlarda da riskin yaklaşık yüzde 16 arttığı gözlenmiş. Ayrıyeten çalışma ortamında dumana maruz kalan bayanlarda da risk görece daha düşük olmakta birlikte genel popülasyona oranla manalı bir artış olmuş. Hasebiyle sigara dumanına maruz kalan pasif içici bayanlar nerde olursa olsun göğüs kanseri açısından riskini artırıyor denilebilir.”
MARUZİYET ARTTIKÇA RİSK DE ARTIYOR
Prof. Dr. Köksal çalışmayla birlikte ortaya çıkan farklı bir çarpıcı noktanın ise maruziyet arttıkça riskin de artması olduğunu belirtti. “Sigara kullanan bireyler için kullanım ölçüsü ve kanser riski ortasında direkt bir bağ olduğu biliniyordu. Maruziyet için de tıpkı durum kelam konusu. Günde yaklaşık 20 sigara dumanına maruz kalan bir bayanın göğüs kanseri riski yaklaşık yüzde 38 oranında artıyor. 40 yıl boyunca pasif içici olanlarda risk yüzde 29’a, 40 paket-yıllık (pack-year) maruziyette ise yüzde 50’ye kadar yükseliyor ki bu son derece çarpıcı bir data. Sigara kullanım oranın genç bayanlar ortasında da giderek arttığı düşünülecek olursa bu durum önümüzdeki yıllar için de önemli bir tablonun kaçınılmaz olacağını şimdiden gösteriyor.” biçiminde konuştu.
ÇOCUKLUKLARINDA MARUZ KALANLARDA RİSK DAHA YÜKSEK
“Özellikle ergenlik öncesi ve birinci gençlik periyodunda maruz kalınan sigara dumanın gelişmekte olan göğüs dokularında DNA hasarına yol açabiliyor. Bu hasar, yıllar sonra kansere dönüşebilecek hücresel değişimlerin temelini oluşturuyor” diyen Prof. Dr. Köksal, dumana maruz kalan çocuklar için şunları anlattı: “Çalışma, sadece erişkinlikteki değil, çocukluk periyodundaki pasif içiciliğin de ileriki yıllarda göğüs kanseri riskini artırabileceğini gösterdi. Bilhassa ebeveynlerinden biri sigara içen çocukların, hayatlarının ilerleyen periyotlarında daha yüksek risk taşıdığı vurgulandı.”
HER 8 BAYANDAN BİRİ ÖMRÜNÜN BİR ANINDA KARŞILAŞIYOR
Kadınlar için değerli bir sıhhat tehdidi oluşturan göğüs kanserinin her 8 bayandan birini ömrü boyunca etkileyebilecek seviyede yaygın olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Neşet Köksal, “Meme kanseri, dünya genelinde bayanlarda en sık görülen kanser tipidir. Dünya Sıhhat Örgütü’nün (WHO) GLOBOCAN 2020 datalarına nazaran, sadece 2020 yılında dünya çapında 2,3 milyon bayana yeni göğüs kanseri tanısı konulmuştur. Tıpkı yıl içinde 685 bin bayan göğüs kanseri nedeniyle ömrünü yitirmiştir.” Diye konuştu.
Ülkemizde bayanlarda görülen tüm kanser hadiselerinin yaklaşık yüzde 24’ünü göğüs kanserinin oluşturduğunu hatırlatan Prof. Dr. Köksal, “Türkiye’de her yıl yaklaşık 20 bin bayana göğüs kanseri tanısı konuluyor. Her ne kadar 50 yaşından sonra görülme sıklığı artsa da, bilhassa son yıllarda 30’lu yaşlardaki bayanlarda da göğüs kanseriyle karşılaşıyoruz. Münasebetiyle bu tablo, ileri yaştaki bayanların yanında genç bayanlarda da farkındalığın artırılması gerektiğini ortaya koyuyor” diye konuştu.
ERKEN EVREDE MUVAFFAKİYET BAHTI ÇOK YÜKSEK
Bugün göğüs kanseri hastalarının her evrede tedavi talihi bulunduğunu lakin erken teşhis ile tedavi muvaffakiyetinin büyük oranda arttığını hatırlatan Prof. Dr. Köksal, “Erken evrede tespit edilen göğüs kanserlerinde 5 yıllık sağ kalım oranı yüzde 90’ın üzerindedir. Bu da, tarama programlarına iştirakin hayati ehemmiyetini bir sefer daha gözler önüne sermektedir” dedi.
“DUMANSIZ HAVA ALANI HAYATİ BİR İHTİYAÇ”
Araştırmanın da ortaya koyduğu üzere göğüs kanseri açısından da pasif sigara içiciliğinin obezite, alkol, hareketsiz hayat üzere değiştirilebilir risk faktörleri ortasında yer aldığının altını çizen Prof. Dr. Köksal, “Ciddiye alınması gereken bu tehdide yönelik tedbirler alınmalı. Bilhassa konut ve iş yerlerinde sigara yasağına uyulması, çocukların ve bayanların korunması için büyük değer taşıyor. Bu nedenle, sigara içen ebeveynlerle büyümüş bayanlar, sigara içilen meskenlerde ya da iş yerlerinde uzun mühlet bulunmuş bireyler ve sigara içen eşe yahut partnerle birebir ortamda yaşayanların hususa farklı bir hassasiyet göstermesi gerekir. Bilinçlenme, korunma ve erken tarama ile bu sessiz riske karşı tedbir alınabilir. Konutlarımızda, iş yerlerimizde ve ortak ömür alanlarımızda dumansız hava alanı artık bir tercih değil, hayati bir gereksinim olduğu unutulmamalı.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
